Hindoeïsme
Hindoeïsme
Wat is het Hindoeïsme?
Hindoeïsme is een van de oudste levende godsdiensten ter wereld. Het is het geloof van mensen die Hindoes heten, en die vooral in India wonen, waar het hindoeïsme begonnen is. De godsdienst speelt een belangrijke rol in het keven van de Hindoes. Ze heeft te maken met de manier waarop de mensen daar leven, met wat ze eten en hoe ze tegen de wereld aankijken. Eigenlijk noemen de Hindoes hun godsdienst niet hindoeïsme. Dat woord is bedacht door westerse geleerden in de negentiende eeuw. Hindoes noemen hun geloof ‘sanatana dharma’ dat betekent eeuwige leer of eeuwige wet. Hindoeïsme is een levendig, kleurrijk en soepel geloof, dat op verschillende manieren kan worden vorm gegeven.
Hindoeïsme is een ongewone godsdienst doordat het geen stichter heeft, een geen heilig boek. Het begon ongeveer vierduizend jaar geleden in de tijd van de Indusdalbeschaving in noordwest-India. Archeologen hebben Indus-beelden gevonden die een vroegere afbeelding laten zien van de grote hindoegod Shiva.
In ongeveer 1500 voor onze jaartelling vielen mensen uit Centraal-Azië Noord-India binnen. Zij brachten hun eigen geloof mee, en hun ideeën vermengden zich met die van de mensen uit het Indusdal. Hindoes vereren nog steeds een aantak Arische goden, zoals Agni, god van het vuur, en lezen nog steeds Arische heilige teksten, zoals de Rig Veda.
Vandaag de dag wonen de meeste hindoes in India, maar zijn er grote Hindoegemeenschappen in Nepal, het Midden-Oosten, Fiji en Mauritius. Andere Hindoes wonen en werken in delen van de wereld als Groot-Brittannië, Nederland, Noord-Amerika. Afrika, Zuidoost-Azië en het Caribisch gebied.
Het geloof van de Hindoes
Hindoeïsme is een van de oudste levende godsdiensten ter wereld. Het is het geloof van mensen die Hindoes heten, en die vooral in India wonen, waar het hindoeïsme begonnen is. De godsdienst speelt een belangrijke rol in het keven van de Hindoes. Ze heeft te maken met de manier waarop de mensen daar leven, met wat ze eten en hoe ze tegen de wereld aankijken. Eigenlijk noemen de Hindoes hun godsdienst niet hindoeïsme. Dat woord is bedacht door westerse geleerden in de negentiende eeuw. Hindoes noemen hun geloof ‘sanatana dharma’ dat betekent eeuwige leer of eeuwige wet. Hindoeïsme is een levendig, kleurrijk en soepel geloof, dat op verschillende manieren kan worden vorm gegeven.
Het kastenstelsel
De Hindoe-maatschappij is traditionele verdeeld in vier groepen, kasten geheten. Het zijn de Brahmanen (priesters), Kshatriya’s (edelen en soldaten), Vaishya’s (kooplieden) en Sudra’s (dienaren). Buiten het kastenstelsel zijn er mensen die werk doen wat als vuil of ondergeschikt wordt gezien, zoals de straat vegen. Zij werden wel ‘onaanraakbaren’ genoemd, maar staan tegenwoordig wel bekend als de ‘geregistreerde kaste’. In het verleden werd het kastenstelsel streng toegepast, en raakten mensen van hogere en lagere kasten nooit vermengd. Tegenwoordig is het minder strikt, maar heeft het nog steeds invloed op de plaats waar mensen wonen, op wat voor baan ze hebben en met wie ze trouwen.
Voedsel en taboes
Veel Hindoes zijn vegetariër. Ze geloven in het principe van geweldloosheid of ahimsa, wat onder meer inhoudt dat ze niet mogen doden voor hun voedsel. Een karakteristieke vegetarische hindoe-maaltijd bestaat uit rijst of chapatti’s (ronde platte broden), verschillende kruidige groenteschotels, dhals (linzen), dahi (yoghurt) en zuur. Hindoes eten traditioneel met de vingers van de rechterhand. Ze beschouwen hun linkerhand als onrein.
Hindoes behandelen hun koeien als heilige dieren, en eten nooit rundvlees, ook niet als ze geen echte vegetariërs zijn.
Goden en Godinnen
De meeste Hindoes geloven in een oppergeest Brahman. Maar Hindoes bidden niet zoals de christenen tot God of moslims tot Allah bidden. In plaats daarvan vereren zij honderden goden, die verschillende kanten van Brahman laten zien. Sommige Hindoes vereren vele goden, andere weer helemaal geen goden.
De hindoe-goden worden vaak afgebeeld met vele hoofden of armen die allemaal een heilig voorwerp vasthouden. Dat zijn symbolen van hun speciale krachten en het aspect dat zij van Braham vertegenwoordigen.
Drie-eenheid
De Hindoe-Drie-Eenheid
De belangrijkste drie hindoe-goden zijn Brahma (de schepper), Vishnu (de beschermer) en Shiva (de verwoester). Vishnu en Shiva zijn hele geliefde goden, veel tempels zijn aan hun toegewijd.
Brahma
Brahma, de eerste van de drie hindoe-drie-eenheid, is de schepper van het heelal. Hij wordt afgebeeld met vier hoofden die naar de vier windrichtingen kijken. Hij rijdt op zwanen of zit op een heilige lotusbloem. Zijn vrouw is de godin van kunst en onderwijs Saraswati. Brahma heeft vier handen, waarvan hij er altijd een zegenend opheft.
Vishnu
Vishnu is de beschermer van het heelal. Hij wordt vaak afgebeeld op een adelaar of slapend op een reuzenslang. Zijn vrouw is Lakshmi, de godin van de schoonheid en rijkdom.
Shiva
Shiva is de vernietiger van het kwaad in het heelal. Hij heeft een drietand als symbool van de vernietiging. Op zijn voorhoofd draagt hij het derde oog van de kennis. Shiva rijdt op een grote stier, Nandi geheten. De vrouw van Shiva is de godin Parvati.